Off-grid oplossing voor tijdelijk beschikbare grond—Een gemiste kans in Amsterdam

See english version below

In Amsterdam rijzen de vastgoedprijzen de pan uit, waardoor buurtinitiatieven en kunstenaarscollectieven nauwelijks ruimte kunnen vinden. Om dit probleem aan te pakken is Maakbank Stek opgericht en wordt bijvoorbeeld gezocht naar invulling van tijdelijk beschikbare ruimtes.
Maar niet alleen gebouwen blijven leegstaan—ook grote stukken grond liggen vaak jarenlang ongebruikt. In Sloterdijk, bijvoorbeeld, wachten meerdere percelen al meer dan tien jaar op ontwikkeling of een geschikte eigenaar. Deels uit speculatie, deels omdat de grond te duur is.

De uitdaging van tijdelijk grondgebruik
Een sociaal initiatief starten op een tijdelijke locatie is een enorme uitdaging. Alles vanaf nul opbouwen voor een korte tijd kost veel geld en er zijn dan ook maar weinig succesvolle voorbeelden. Degenen die slagen, doen dat meestal door grote festivals en evenementen te organiseren als inkomstenbron of met forse subsidies. Hierdoor durven grondeigenaren hun land vaak niet tijdelijk te verhuren: te veel gedoe, te veel risico.

De Kaskantine: Een kostenefficiënte oplossing
De Kaskantine is ontwikkeld om tijdelijk grondgebruik makkelijker en goedkoper te maken. Dankzij off-grid systemen zoals zonne-energie, regenwateropvang en waterzuivering zijn dure nutsvoorzieningen en lange wachttijden overbodig.
Maar off-grid leven betekent ook lokaal werken binnen natuurlijke grenzen. De Kaskantine heeft:

• Stroom: Maximaal 3 kWh per dag in donkere weken.
• Water: Maximaal 1.000 liter per dag in droge weken.
• Afvalwater: Maximaal 50 liter per dag in koude weken.

Net als op onze planeet moeten we op het eigen veldje binnen de draagkracht van de natuur blijven. Offgrid verlaagt de kosten, maar beperkt ook de inkomsten.

Een simpele, eerlijke deal—behalve met de gemeente
Onze afspraak met grondeigenaren was eenvoudig:
Als je geen tijdelijke huurder kan vinden omdat een netaansluiting voor korte termijn te duur is, laat ons het dan gebruiken voor sociale projecten tegen een lage huur.
Deze regeling werkte al drie keer met particuliere grondeigenaren die de grond uiteindelijk zelfs gratis aanboden. Maar met de Gemeente Amsterdam—voor een terrein in Riekerhaven—was het, ondanks jaren van overleg, onderhandelen en smeken, simpelweg niet mogelijk om een betaalbare deal voor horecabestemming te sluiten. De vastgoedafdeling weigerde haar standaardcontract aan te passen met allerlei bureaucratische en juridische redenen. Maar nationale experts bevestigen: er zijn geen serieuze juridische obstakels voor dit soort overeenkomsten.

Een boodschap aan de gemeenteraad van Amsterdam
Wij zijn diep gefrustreerd door deze starheid. Als de gemeente echt iets wil doen tegen het tekort aan ruimte voor burgerinitiatieven, dan moet ze durven experimenteren met nieuwe oplossingen die in staat zijn het potentieel van de burgerinitiatieven te ontsluiten.
Waarom zoveel energie stoppen in de huidige beleidsvoorstellen voor Vrije Ruimte, Donuteconomie, Community Wealth Building en Commoning als de potentiele initiatieven waarvoor het beleid wordt gemaakt alleen kunnen bloeien op basis van subsidies?




Off-Grid Solution for Temporarily Available Land—A Missed Opportunity in Amsterdam

In Amsterdam, skyrocketing real estate prices make it incredibly difficult for community and artistic initiatives to find space. To address this, a citywide platform has been created, Maakbank Stek, for example to find ways to use temporary spaces.
But it’s not just buildings that sit unused—large plots of land often remain vacant for years. In the Sloterdijk area, for example, multiple plots have been waiting for development or suitable owners for over a decade.

The Challenge of Temporary Land Use
Starting a social business on a short-term plot is a huge challenge. Building everything from scratch for a short time is costly, and success stories are rare—most either rely on big festivals and events for paying the rent or require heavy subsidies. As a result, landowners hesitate to rent out their land temporarily, fearing the effort and risk aren’t worth it.

The Kaskantine: A Cost-Effective Solution
The Kaskantine was designed to make temporary land use easier and more affordable. With its off-grid systems—including solar power, rainwater collection, and wastewater filtration—there’s no need for expensive utility connections or long waiting times.
However, off-grid living comes with natural limitations:

• Electricity: Only 3 kWh per day during dark weeks.
• Water: A maximum of 1,000 litres per day in dry weeks.
• Wastewater: Capacity limited to 50 litres per day in cold weeks.

Like planet Earth, we operate within nature’s limits. Off-grid means lower operating costs but also lower revenue potential.

A Simple, Fair Deal—Except with the Municipality
Our offer to landowners was straightforward:
If you can’t find a tenant because setting up utilities for a short-term lease is too expensive, let us use the land for social projects for a low rent.
This arrangement worked three times with private landowners who even gave the land for free. But when we approached the Municipality of Amsterdam—specifically for a plot in Riekerhaven—it was impossible to reach an agreement, even after years of discussion, negotiation, and appeals.
The real estate department refused to adjust its standard contract, citing bureaucratic and legal constraints. However, national experts have confirmed that there are no serious legal barriers preventing such agreements.

A Message to the Amsterdam Council
We are deeply frustrated by this lack of flexibility. If the city is serious about supporting citizen-led initiatives and tackling land shortages, it must be willing to try new approaches to unlock potential.
What is the point of creating the present spearheaded policies like Vrije Ruimte, Doughnut Economy, Community Wealth Building and Commoning if potential initiatives for which these policies are made can only flourish with subsidies?